All posts in Kennisbank voor de Zelfstandige Zonder Personeel(ZZP)

X is samen met zijn 3 zussen gerechtigd tot de nalatenschap van vader die zij beneficiair hebben aanvaard. In het testament was X benoemd tot executeur. Omdat 2 zussen het niet eens zijn met de wijze waarop X de nalatenschap afwikkelt, zijn zij een procedure gestart. Naar aanleiding hiervan heeft de Rechtbank thans onder meer het volgende geoordeeld.

Verdeling nalatenschap is nietig omdat niet alle erfgenamen hieraan hebben meegewerkt

De Rechtbank constateert dat X de nalatenschap feitelijk geheel naar eigen inzicht heeft beheerd, afgewikkeld en verdeeld. Alle erfgenamen dienen echter mee te werken aan de verdeling van de nalatenschap. Nu dit niet is gebeurd, is de verdeling nietig volgens artikel 3:195 BW. Dit betekent dat partijen de bedragen die zij uit de nalatenschap van vader door X betaald hebben gekregen met wettelijke rente in de nalatenschap dienen terug te brengen.

X moet rekening en verantwoording afleggen over door hem als executeur gevoerde beheer

Volgens de Rechtbank is X als executeur op grond van artikel 4:148 BW verplicht om alle door de erfgenamen gewenste inlichtingen te verschaffen over de uitoefening van zijn taak. Uit artikel 4:151 BW volgt voorts dat X op begrijpelijke en controleerbare wijze rekening en verantwoording moet afleggen over zijn beheer van de boedel vanaf de sterfdatum van vader. Omdat X tot dusver onvoldoende inzicht heeft gegeven in de wijze waarop hij als executeur de nalatenschap heeft beheerd, wordt X door de Rechtbank veroordeeld om alsnog rekening en verantwoording af te leggen. X moet hiertoe onder meer in chronologische volgorde alle bankafschriften overleggen van de door X beheerde erfgenamenrekening.

Door beneficiaire aanvaarding is taak van executeur geëindigd omdat nalatenschap negatief is

Volgens de Rechtbank is hier geen sprake van een nalatenschap die ruimschoots toereikend is om alle nalatenschapsschulden te voldoen, nu er vooralsnog sprake lijkt te zijn van een  fors negatieve boedel. Dit brengt met zich dat de taak van X als executeur door de beneficiaire aanvaarding strikt genomen is geëindigd (artikel 4:202 lid 1 letter a BW jo. artikel 4:149 lid 1 letter d BW) en dat op X als beheerder en als zelfbenoemd enig feitelijk vereffenaar van de boedel de plichten van een vereffenaar rusten. Daartoe behoort onder meer de verplichting om een boedelbeschrijving op te maken en deze ter inzage te leggen bij een boedelnotaris of ter griffie van de Rechtbank (artikel 4:211 lid 3 BW). Omdat een dergelijke boedelbeschrijving ontbreekt en geen verzoek als bedoeld in artikel 4:203 BW is ingediend, moet X een behoorlijke en verifieerbare boedelbeschrijving opstellen en ter inzage leggen.

Schuldenaar van erflater is zelf verantwoordelijk voor het bewijs dat geldlening is afgelost

Ten aanzien van een geldlening die vader in 1993 aan één van de kinderen had verstrekt, oordeelt de Rechtbank dat ondanks het tijdsverloop op het kind nog steeds de bewijslast rust dat de lening is afgelost. Als bewijsstukken zijn kwijtgeraakt, is dat voor diens risico.

Een erfgenaam heeft recht op inzage van alle stukken die deel uitmaken van de nalatenschap

Volgens de Rechtbank brengen de eisen van de redelijkheid en billijkheid met zich dat een deelgenoot in een nalatenschap tegenover de andere deelgenoten recht heeft op inzage van alle stukken die ter beoordeling van de samenstelling van de nalatenschap van belang zijn.

(Bron: VVE Erfrecht)

Tot voor kort was het goed gebruik dat banken u bij een overlijden vroegen om een zogenaamde verklaring van erfrecht. Deze verklaring stelt de notaris voor u op en geeft een duidelijk antwoord op de vraag wie de overledene is, of deze een testament had gemaakt, wat de gevolgen van dat testament zijn, wie de erfgenamen zijn en of deze de nalatenschap hebben geaccepteerd.

Met een leventestament hou je regie over je leven als je al dan niet tijdelijk bent uitgeschakeld. Een ongeluk zit in een klein hoekje. Met een levenstestament zorg je ervoor dat alles wordt geregeld op jouw manier; ook als jij zelf uit de roulatie bent.

Een zwaar auto-ongeluk, een hersenbloeding, dementie… Het zijn zaken waar je liever niet aan denkt. Toch kan het iedereen overkomen. In zulke situaties kun je (tijdelijk) niet voor jezelf zorgen. Het is handig als er dan iemand is die voor jou de honneurs waarneemt.

Onder curatele

Er bestaan drie soorten maatregelen die hierin voorzien. Voor beslissingen over persoonlijke zaken, zoals medische verzorging, kun je een mentor toegewezen krijgen. Voor financiële zaken kan een bewindvoerder worden aangesteld. Ben je helemaal niet meer in staat om je financiële en persoonlijke belangen te behartigen, dan kun je onder curatele worden gesteld. In dat geval word je volledig handelingsonbekwaam en mag je over vrijwel niets meer zelfstandig beslissen.

Deze vormen van toezicht moeten bij de kantonrechter worden aangevraagd. Dat is een vrij omslachtige en – als geen spoedprocedure wordt opgestart – tijdrovende methode. Daarnaast valt nog maar te hopen dat jouw wensen worden ingewilligd en de rechter een vertegenwoordiger aanwijst waar jij vertrouwen in hebt.

Leventestament

Wil je de regie over je leven voeren, ook als je (tijdelijk) uitgeschakeld bent, dan kun je overwegen een levenstestament op te stellen. Hierin kun je precies vastleggen hoe met alles wat je lief is moet worden omgesprongen als je handelingsonbekwaam wordt: je gezondheid, je huis, de kinderen, je vermogen en eventueel je bedrijf. Je wijst per terrein een of meer personen aan (gevolmachtigden) die jouw belangen namens jou behartigen en geeft aan hoe zij moeten handelen. Dit kan zo gedetailleerd als je zelf wilt.

Daarmee is het levenstestament een aanvulling op het ‘gewone’ testament, dat pas in werking treedt nadat je bent overleden.

Vermogen

Een heel belangrijk onderdeel van dit document betreft je financiën. In het levenstestament kun je aangeven wie jouw vermogen gaat beheren en wat er met dat vermogen moet gebeuren. Moet namens jou geld worden geschonken aan familieleden of goede doelen? Wat moet er met het huis gebeuren als je in een verpleeghuis moet worden opgenomen? En wat gaat er met de inboedel gebeuren?

Je kunt bij de verklaring overzichten bijsluiten van bankrekeningen en verzekeringen, om jouw vertegenwoordiger alvast op weg te helpen.

Medische zorg

Ook persoonlijke zaken kunnen aan bod komen in het levenstestament. Je kunt bijvoorbeeld vermelden wie de zorg voor je kinderen of je huisdier op zich neemt.

Een ander belangrijk aspect zijn je wensen op medisch gebied. Je kunt in het document een euthanasieverklaring laten opnemen, waarin je aangeeft wanneer volgens jou sprake is van uitzichtloos lijden. Of een niet-behandelverklaring, waarin je meldt onder welke omstandigheden doorbehandelen voor jou geen zin meer heeft.

Uiteraard kun je ook kiezen voor een behandelverbod, waarin je aangeeft of je onder alle omstandigheden levensverlengende behandelingen wilt ondergaan. Ook kun je aangeven of je wel of niet wil worden gereanimeerd. Je kunt zelfs een keuze voor een verzorgingshuis opnemen.

Verder kun je in het levenstestament ook opnemen wie jou moet vertegenwoordigen tegenover artsen en verpleegkundigen. Dat kan veel onrust voorkomen, want als je niets hebt geregeld, is voor medici vaak onduidelijk wie namens jou mag handelen. Zeker als familieleden met elkaar van mening verschillen, kan dat je behandeling frustreren, met alle risico’s van dien.

Dit betekent overigens niet dat al jouw wensen per definitie worden ingewilligd. Een arts heeft ook een eigen verantwoordelijkheid en kan een behandeling weigeren als dat volgens hem medisch zinloos is of onaanvaardbare risico’s met zich meebrengt. Hij moet zijn besluit dan wel motiveren.

Eigen bedrijf en leventestament

Voor één groep mensen is het levenstestament extra waardevol: ondernemers. Een bedrijf kan stuurloos raken als de directeur plotseling uitvalt. Om de continuïteit te waarborgen kun je in een levenstestament vastleggen wie jouw taken overneemt en namens jou de knopen doorhakt als jij hiertoe niet meer in staat bent.

Je kunt in de volmachten ook beperkingen aanbrengen, door bijvoorbeeld een maximum te stellen aan de hoogte van investeringen of door alleen volmachten voor specifieke taken te geven, zoals investeringen of personele zaken.

Met zo’n ondernemersvolmacht kun je veel ellende besparen. Je voorkomt dat de verkeerde het roer overneemt en foute, onomkeerbare besluiten kan nemen.

Als je een levenstestament opstelt, is het heel belangrijk dat je alles vooraf goed doorspreekt met de gevolmachtigde(n), zodat deze niet voor verrassingen komen te staan en geen misverstanden kunnen ontstaan.

Rol Notaris

Je moet je levenstestament laten opstellen bij de notaris. Het voordeel hiervan is dat de akte als bewijs dient, dat je wilsbekwaam was toen je het testament liet opstellen. De notaris moet zich er namelijk van vergewissen dat je bij je volle verstand was toen je je wensen op papier liet zetten.

Het document wordt opgenomen in het Centraal Levenstestamenten Register, dat vorig jaar is opgericht. Net als in het Centraal Testamentenregister wordt hierin precies bijgehouden wie wanneer een levenstestament heeft laten opmaken, en bij welke notaris dat is gebeurd. Het register mag alleen door notarissen worden geraadpleegd. Het biedt geen inzage in de inhoud van het testament.

Je kunt je levenstestament altijd wijzigen of herroepen, behalve wanneer je daadwerkelijk wilsonbekwaam bent. Dit moet eveneens bij notariële akte gebeuren.

(Bron: Z24 Zakelijk Nieuws)