De Belastingdienst heeft bekend gemaakt dat zzp’ers en hun opdrachtgevers tot 1 januari 2018 niet gecontroleerd en bestraft zullen worden als blijkt dat er onbedoeld toch een dienstbetrekking blijkt te zijn. Wat betekent dit in praktijk?

De inspecteur gaf aan X, die vanaf 2013 een organisatieadviesbureau dreef, een VAR resultaat uit overige werkzaamheden af. Na bezwaar van X wijzigde de inspecteur de VAR over 2013 in winst uit onderneming (WUO). Ook over 2014 had X een VAR WUO. In 2013 had X twee opdrachtgevers (C en D) en in 2014 alleen opdrachtgever D. Voor beide overeenkomsten had X gebruikgemaakt van modelovereenkomsten van de Belastingdienst. Op 15 oktober 2015 was X bij D in dienst getreden. Naar aanleiding van een boekenonderzoek stelde de inspecteur dat X geen ondernemer was voor de inkomstenbelasting. Rechtbank Gelderland besliste op het beroep van X dat hij aannemelijk had gemaakt dat hij ondernemer was. X had met twee opdrachtgevers in twee jaar tijd maar in beperkte mate voldaan aan de vereisten van zelfstandigheid en duurzaamheid. Twee opdrachtgevers was in het geval van X voldoende omdat zijn echtgenote in die periode ernstig ziek was geweest. X was hierdoor volgens de Rechtbank tegen zijn wil niet in staat om meerdere opdrachten te aanvaarden. Dat X wel meerdere opdrachten wilde aanvaarden en had kunnen krijgen, had hij volgens de Rechtbank aannemelijk gemaakt door de correspondentie met een potentiële opdrachtgever over te leggen. Hieruit bleek dat X een nagenoeg aanvaarde opdracht had teruggegeven in verband met de ziekte van zijn echtgenote. Dat X meerdere opdrachten kon en wilde aanvaarden bleek volgens de Rechtbank ook uit het feit dat X in 2015, na de ziekte van zijn echtgenote, voor vier opdrachtgevers had gewerkt. De Rechtbank besliste – anders dan de inspecteur – dat ook aan de vereisten van duurzaamheid en zelfstandigheid kon worden voldaan door het voltijdig verwerven van klanten. Het was niet noodzakelijk dat gelijktijdig voor meerdere klanten werd gewerkt. X had volgens de Rechtbank ook ondernemersrisico gelopen omdat de contracten tussentijds konden worden opgezegd, X verplicht een arbeidsongeschikheids- en wettelijke aansprakelijkheidsverzekering had moeten afsluiten, hij in geval van ziekte en vakantie geen inkomsten had en de gewerkte uren niet zonder meer waren uitbetaald. Dat de opdrachtgevers van X financieel gezond waren maakte dit niet anders. De Rechtbank verklaarde het beroep van X gegrond.

(Bron: FUTD)

Staatssecretaris Wiebes van Financiën heeft aangegeven dat de termijn dat de fiscus handhavend gaat optreden ten aanzien van de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA) wellicht langer wordt opgeschort. Toch kan het handig zijn om te weten of u ondernemer bent voor de inkomstenbelasting. Ondanks dat de termijn van 1 januari 2018 opgeschort gaat worden, kan de fiscus optreden als het echt evident is dat mensen geen ondernemer zijn, maar toch als ondernemer aangifte doen.

De grote onrust en ontevredenheid over de nieuwe Wet DBA leidden ertoe dat het overgangsrecht met betrekking tot de Wet DBA wordt verlengd tot minimaal 1 januari 2018.

Dit betekent dat de Belastingdienst komend jaar terughoudend moet optreden bij het opleggen van naheffingen en boetes aan zzp’ers en opdrachtgevers. Alleen in de gevallen waarbij overduidelijk sprake is van een dienstbetrekking, treedt de Belastingdienst alsnog handhavend op.

Door het overgangsrecht te verlengen komt meer tijd beschikbaar om tot een acceptabele oplossing voor de praktijk te komen. Uiteraard houden wij u op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen.

Grote bedrijven in het bankwezen, de bouw en andere sectoren verbreken in hoog tempo hun relaties met zzp’ers onder druk van de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA), zo blijk uit een inventarisatie van deze krant. Naar schatting vele duizenden zelfstandigen verliezen hun opdracht. Vooral de grote opdrachtgevers vrezen hoge boetes en naheffingen wegens schijnconstructies, en zijn begonnen aan een eindejaarsschoonmaak om hun organisaties ‘DBA-bestendig’ te maken.

Grote schoonmaak

Grootbanken ING en Rabobank bevestigen dat ze bezig zijn het aantal zzp’ers sterk te reduceren om zich te conformeren aan de nieuwe wet van staatssecretaris Eric Wiebes. Ook de reorganisaties bij de instellingen spelen een rol. Hun woordvoerders zeggen dat zelfstandigen met cruciale expertise een vaste of tijdelijke baan aangeboden krijgen. Van andere zzp-relaties wordt voor 1 mei 2017 afscheid genomen. Ook pensioenuitvoerder PGGM verlaagt het aantal zzp-contracten. Naast de nieuwe wet speelt ook de reorganisatie daarbij een rol, aldus het bedrijf.

‘Wat wel en niet mag, is onduidelijk. Als we de wet strak zouden toepassen zou de helft van onze zzp-inhuur niet meer mogen’, aldus Boot. Dura Vermeer heeft zo’n 800 zelfstandigen aan het werk, maar moet ook tientallen onderaannemers dwingen om zzp’ers naar huis te sturen, omdat het bedrijf als hoofdaannemer aansprakelijk is. Het bedrijf twijfelt bijvoorbeeld of zijn torenkraanmachinisten zich wel zzp’er mogen noemen, omdat ze niet hun eigen torenkraan bezitten. Op grote schaal mensen in vaste dienst nemen kan Boot niet omdat er te weinig werk is.

‘Geen vertrouwen in Belastingdienst’

‘Grote opdrachtgevers zijn buitengewoon terughoudend’, zegt bestuurder Marc Nijhuis van IT-detacheerder IT Staffing. Hij bemiddelt voor zo’n 1200 zelfstandigen. Van ongeveer een kwart daarvan is onduidelijk of zij zich volgens de DBA-wet zzp’er mogen noemen. ‘Sommige bedrijven zijn heel rigide en stoppen volledig met zzp-inhuur waardoor projecten in gevaar komen.’

De belangrijkste belangenbehartiger voor zelfstandigen Stichting ZZP Nederland vindt de exodus ‘zeer kwalijk’. Voorzitter Maarten Post zegt dat er allerlei spookverhalen de ronde doen, en dat het grijze gebied dusdanig groot is dat werkgevers ‘geen vertrouwen meer hebben in de Belastingdienst’. Post schat dat vele tienduizenden zzp’ers zonder opdrachten komen te zitten. Zo’n 10% van zijn achterban zit nu al helemaal zonder werk, zo bleek uit een eerdere peiling van Post.

De meeste discussie gaat over langere detacheringen, die soms wel vijf of zes jaar lopen: die kunnen als verkapte dienstverbanden en premieontduiking aangemerkt worden door de Belastingdienst als er er sprake is van een gezagsverhouding. Er is onder meer veel onduidelijkheid in de IT-branche, waar veel gewerkt wordt met grote projecten die een lange horizon hebben en specialistische kennis vereisen. Veel bedrijven willen de belangrijkste zelfstandigen behouden, door hen ofwel in vaste dienst te laten treden bij hun detacheerder, ofwel bij henzelf. Dat lukt lang niet altijd. De zzp’ers zelf voelen er vaak niets voor om in vaste dienst te treden, omdat zij hun vrijheid willen behouden en zichzelf als ondernemer beschouwen.

Geen boetes

Staatssecretaris Wiebes heeft na eerdere ophef over DBA beloofd dat de fiscus werkgevers tot 1 mei 2017 de tijd geeft om hun werkwijze aan te passen, en tot die tijd geen boetes uitdeelt. In september heeft hij daar nog aan toegevoegd dat ‘goedwillende ondernemers’ ook daarna geen sancties hoeven te vrezen. De staatssecretaris ligt in de Tweede Kamer al langer onder vuur vanwege zijn impopulaire wet. Wiebes en minister Asscher (Sociale Zaken) pareren de kritiek tot nu toe door te zeggen dat DBA veel verkapte dienstverbanden aan het licht brengt. De wet zou helpen om uitbuiting van zelfstandigen te bestrijden en hen in vaste dienst te krijgen. Een voordeel van DBA ten opzichte van de voorganger VAR is dat de fiscus gemakkelijker meters kan maken in de handhaving door grote bedrijven in het vizier te nemen, zo verklaarde Wiebes eerder.

(Bron: FD)

Tandarts X was in 2011, 2012 en 2013 op basis van overeenkomsten van opdracht werkzaam in een tandartsenpraktijk. De inspecteur stelde een boekenonderzoek in en constateerde dat X zijn werkzaamheden verrichtte voor slechts twee opdrachtgevers, die beide verbonden waren aan dezelfde tandartsenpraktijk. X verrichtte de tandheelkundige werkzaamheden onder de naam en voor rekening van die praktijk en factureerde uitsluitend aan beide opdrachtgevers. Hij ontving een vast percentage van het bruto honorarium dat de opdrachtgevers factureerden aan zorgverzekeraars of patiënten en liep geen debiteurenrisico. X investeerde niet in de tandartsenpraktijk, was niet verantwoordelijk voor personeelsbeleid, planning en organisatie, beheer van het patiëntenbestand of overige werkzaamheden. De inspecteur nam de inkomsten uit de werkzaamheden van X hierop in de jaren 2011-2013 in aanmerking als resultaat uit overige werkzaamheden. Rechtbank Gelderland was het daarmee eens. X had feitelijk slechts één opdrachtgever bij wie hij sinds 2007 zijn gehele omzet genereerde. Dat X (vaktechnisch) verantwoordelijk was voor zijn werkzaamheden, wat bleek uit de beroepsaansprakelijkheidsverzekering, de op eigen naam gesloten behandelingsovereenkomsten, het risico van herstelwerkzaamheden, het aangesloten zijn bij een klacht- en tuchtregeling en dergelijke, bracht nog niet mee dat hij ondernemer was. Deze aangelegenheden vloeiden volgens de Rechtbank primair voort uit de uitoefening van het beroep. De Rechtbank verklaarde het beroep van X ongegrond.

(Bron: FUTD)

Hof Arnhem-Leeuwarden beslist dat rijksambtenaar X niet aannemelijk heeft gemaakt dat hij aan zijn werkzaamheden als zelfstandige, naast zijn dienstbetrekking, ten minste 1225 uren heeft besteed.

X werkt fulltime bij een ministerie. In de jaren 2010 en 2011 stelt zijn werkgever hem in de gelegenheid zich gedurende 25% van zijn arbeidstijd te ontwikkelen als zelfstandige. Met zijn zelfstandige activiteiten, de opbouw en ontwikkeling van een CPTES-database, behaalt X in het in geschil zijnde jaar 2011 een resultaat van € 7871. Het resultaat in de jaren 2012 en 2013 bedraagt € 5086 resp. € 8463. In zijn aangifte ib/pvv voor het jaar 2011 claimt X de zelfstandigen- en startersaftrek en de MKB-winstvrijstelling. Volgens de inspecteur heeft X geen recht op deze ondernemersfaciliteiten omdat er niet sprake is van ondernemerschap. Hof Arnhem-Leeuwarden beslist dat X niet aannemelijk heeft gemaakt dat hij in het jaar 2011 aan het vereiste urencriterium, 1225 uur besteden aan de werkzaamheden voor zijn onderneming, heeft voldaan. In de door X overgelegde overzichten worden de opgenomen uren in hele uren vermeld. Het hof vindt het niet aannemelijk dat X aan alle werkzaamheden steeds hele uren heeft besteed. De overzichten worden ook onvoldoende ondersteund door stukken waaruit de omvang van de werkzaamheden volgt. Daarbij is de door de werkzaamheden gegenereerde omzet zeer laag in verhouding tot het gestelde aantal bestede uren. Ook indien ermee rekening wordt gehouden dat niet alle gewerkte uren in hetzelfde jaar tot baten zullen hebben geleid. Het incidenteel hoger beroep van X is ongegrond.

(Bron: Taxlive)